Học sinh đua nhau độ chế xe đạp điện, nguy cơ tai nạn nghiêm trọng

Nhiều học sinh ở Đồng Nai tự độ xe đạp điện đạt tốc độ 60-70km/h, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ và tai nạn nghiêm trọng.

Trào lưu độ chế xe đạp điện của học sinh tiềm ẩn nhiều nguy cơ về tai nạn giao thông - Ảnh: Công an tỉnh Đồng Nai

Với thiết kế nhỏ gọn, dễ sử dụng, không cần bằng lái… xe đạp điện dần trở thành phương tiện phổ biến của các em học sinh đến trường. Tuy nhiên thời gian gần đây, tình trạng học sinh độ chế xe đạp điện, tự ý thay đổi kết cấu để đẹp hơn, chạy nhanh hơn… đang trở thành trào lưu nguy hiểm, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.

Ghi nhận tại một số trường học ở Đồng Nai cho thấy có rất nhiều học sinh chạy xe đạp điện "độ" đi học. 

Mới đây ngày 8-10, lực lượng cảnh sát giao thông phối hợp Công an xã Đồng Phú kiểm tra tình trạng học sinh đi xe đạp điện độ chế đến trường.

Theo đó tại khu vực ngoài cổng Trường THCS Tân Lập (xã Đồng Phú, tỉnh Đồng Nai), lực lượng chức năng phát hiện 2 chiếc xe đạp điện độ chế của hai em học sinh. Lực lượng chức năng đã yêu cầu học sinh gọi phụ huynh lên để trực tiếp tuyên truyền, nhắc nhở. Đồng thời phụ huynh phải đưa xe đi tháo các phần độ, chế, trả lại nguyên bản. Tiếp đó, lực lượng chức năng kiểm tra bất ngờ khu vực nhà xe của Trường THCS Tân Phú và phát hiện thêm 3 xe đạp điện đã bị độ chế.

Đặc biệt, một học sinh cho biết sau khi độ lại, xe đạp điện của mình có thể đạt vận tốc 60-70 km/h. Em H, học sinh Trường THCS Tân Phú, thừa nhận đã độ lại bánh, phuộc, thay IC và bình điện của xe đạp điện. Dù gia đình khuyên ngăn nhưng H. vẫn dành tiền ăn sáng để độ chế xe theo sở thích.

Theo Ban giám hiệu Trường THCS Tân Phú, từ đầu năm học nhà trường đã yêu cầu phụ huynh ký cam kết về việc học sinh sử dụng xe đạp điện đúng quy định và bắt buộc đội mũ bảo hiểm khi đến trường. Thế nhưng với hơn 1.000 xe đạp điện của học sinh, rất khó kiểm soát hết được các xe bị độ chế.

Ông Sơn, chủ tiệm xe đạp điện ở xã Đồng Phú, cho biết trước đây học sinh thường mang xe đạp điện đến tiệm sửa chữa, mua bán xe để độ chế, thay đổi kết cấu theo sở thích. Thế nhưng hiện nay các em có thể mua phụ kiện trên mạng như IC tăng tốc, pin, ắc quy… và xem hướng dẫn trên mạng xã hội để tự lắp ráp. Để né tránh nội quy nhà trường không cho xe độ chế vào trường học, học sinh gửi xe bên ngoài.

Lực lượng chức năng Đồng Nai kiểm tra đột xuất bãi xe của một trường học cấp 2 ở địa bàn xã Đồng Phú, phát hiện 3 xe đạp điện độ chế trái phép - Ảnh: A.B.

Theo Công an tỉnh Đồng Nai, việc học sinh độ, chế xe đạp điện như tháo bỏ bàn đạp, thay pin - động cơ công suất lớn, cắt bỏ bộ giới hạn tốc độ... là thực trạng đáng lo ngại, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, đặc biệt khi các em chưa đủ kỹ năng xử lý tình huống giao thông, gây nguy hiểm cho bản thân và người đi đường.

Thực tế thời gian qua ghi nhận một số vụ tai nạn liên quan đến xe đạp điện độ chế. Không ít học sinh đi xe đạp điện chở 2-3 người, không đội mũ bảo hiểm, vừa chạy xe vừa dùng điện thoại dẫn đến va chạm giao thông nghiêm trọng, thậm chí gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

"Nếu không có những chế tài hay biện pháp cứng rắn giữa phụ huynh, nhà trường và lực lượng công an, tình trạng này có xu hướng diễn biến phức tạp, gây ra các vụ tai nạn nghiêm trọng, đe dọa tài sản, sức khỏe, tính mạng của chính học sinh và người tham gia giao thông", Công an Đồng Nai thông tin.

Đội tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn và xử lý vi phạm giao thông (Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Đồng Nai) tuyên truyền an toàn giao thông cho học sinh trên địa bàn - Ảnh: Công an tỉnh Đồng Nai

Cũng theo Công an tỉnh Đồng Nai, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia quy định xe đạp điện có công suất tối đa 250W, tốc độ tối đa 25km/h, trọng lượng tối đa 40kg và bắt buộc phải có bàn đạp. Khi bị thay đổi động cơ, ắc quy hoặc tháo bỏ bàn đạp, phương tiện này không còn được coi là xe đạp điện, mà được xếp vào loại xe máy điện hoặc mô tô điện, với các quy định quản lý chặt chẽ hơn.

Đáng lo hơn, các xe đạp điện đã độ chế có thể chạy tới 50-70km/h, thậm chí hơn 100km/h, tương đương xe máy nhưng hệ thống phanh và khung sườn vốn không được thiết kế để chịu tải ở tốc độ cao. Ngoài ra việc lắp đặt pin dung lượng lớn, sạc nhanh hoặc đấu nối dây điện thủ công có thể gây chập cháy khi đang lưu thông hoặc trong quá trình sạc điện, đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản.

Công an Đồng Nai nhận định độ chế xe đạp điện không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn là nguyên nhân trực tiếp gây mất an toàn giao thông, đe dọa tính mạng của chính người điều khiển và cộng đồng.

Các trường học, thầy cô, phụ huynh và toàn thể học sinh cần nghiêm túc chấp hành và tuyên truyền tăng cường nhận thức các quy định của pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ liên quan đến điều khiển xe đạp điện. Tuyệt đối không được độ chế xe đạp điện, không thay đổi động cơ - pin trái phép; đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn khi đi xe đạp hoặc xe máy điện… Đây không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là hành động thiết thực bảo vệ chính các em học sinh.

Theo Phòng CSGT Đường bộ – đường sắt, Công an TP.HCM, xe đạp điện có vận tốc nhỏ hơn 25km/h và không yêu cầu giấy phép lái xe. Để đi xe đạp điện an toàn, học sinh nên nắm các nguyên tắc cơ bản. Đầu tiên, các em cần điều chỉnh ghế ngồi, chiều cao của ghế nên được điều chỉnh sao cho khi xe ở trạng thái đứng yên, toàn bộ lòng bàn chân của người điều khiển xe phải chạm đất mà không cần nhón chân để giữ thăng bằng. Nguyên tắc tiếp theo là đi đúng làn đường. Người lái xe cần đi đúng phần đường dành cho xe thô sơ, thường là làn bên phải trong cùng, và không đi dàn hàng ngang. Trong quá trình lái xe, các em cần báo hiệu khi chuyển hướng. Ví dụ, trước khi chuyển hướng, các em cần vẫy tay báo hiệu để các phương tiện khác biết ý định di chuyển của mình. Khi di chuyển vào ban đêm, người điều khiển xe nên mặc đồ phản quang hoặc màu sáng để dễ nhận diện từ xa. Nguyên tắc quan trọng là phải đội mũ bảo hiểm đúng cách và cài quai đúng quy cách nhằm bảo vệ an toàn.

Ngoài ra, người đi xe đạp điện cũng nên bảo dưỡng xe đạp điện thường xuyên. Đây cũng là cách bảo vệ an toàn cho bản thân. Bảo dưỡng định kỳ không chỉ giúp xe bền bỉ mà còn giúp phát hiện sớm những vấn đề có thể gây nguy hiểm trong quá trình di chuyển.

Bên cạnh các nguyên tắc, việc xử lý tình huống trong quá trình lái xe cũng vô cùng quan trọng. Vì nếu không khéo có thể dễ bị ngã hoặc gặp tai nạn bất ngờ trên đường. Theo đó, khi tham gia chạy xe đạp điện, học sinh nên bật đèn pha khi sử dụng xe đạp trên đường ở các đoạn tối, thiếu ánh sáng. Các em nên giảm ga để giảm tốc độ của xe đồng thời bấm còi để báo hiệu cho xe khác biết khi xe của bạn sắp vào các khúc quanh co khó quan sát. Trên đường đi nếu gặp vật cản hoặc chướng ngại vật, các em không nên bóp phanh quá gấp như vậy vô cùng nguy hiểm. Đặc biệt là một số dòng xe đạp điện được thiết kế phanh đĩa. Nếu gặp vật cản, các em nên nhả ga để giảm tốc độ và bóp nhẹ cả 2 phanh để dừng xe. Các em hãy tỉnh táo quan sát đường đi ở góc rộng nhất, như vậy mọi diễn biến trên đường đều có thể nhìn thấy được từ đó bạn sẽ có cách xử lý tình huống chính xác nhất. Để kiểm soát thời lượng điện còn lại của xe và tốc độ của xe, các em cần quan sát thường xuyên đồng hồ điều khiển. Tất cả các dòng xe đạp điện đều có tốc độ cho phép không quá 25km/h.

Để nâng cao ý thức tham gia giao thông của người dân, Bộ Công an đề xuất mức phạt vi phạm giao thông đối với xe đạp, xe đạp điện từ 1-1-2025 như sau: Phạt tiền từ 80.000 đồng đến 100.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm như: Không đi bên phải theo chiều đi của mình, đi không đúng phần đường quy định; dừng xe đột ngột; chuyển hướng không báo hiệu trước; vượt bên phải trong các trường hợp không được phép; dừng xe, đỗ xe trên phần đường xe chạy ở đoạn đường ngoài đô thị nơi có lề đường… Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với người điều khiển xe buông cả hai tay; chuyển hướng đột ngột trước đầu xe cơ giới đang chạy; dùng chân điều khiển xe đạp, xe đạp máy; người đang điều khiển xe hoặc chở người ngồi trên xe bám, kéo, đẩy xe khác, vật khác, mang vác vật cồng kềnh; điều khiển xe kéo theo xe khác, vật khác. Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 400.000 đồng đối với người điều khiển xe lạng lách, đánh võng; đuổi nhau trên đường; đi vào khu vực cấm. Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe vào đường cao tốc; điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 80 miligam/100 mililít máu hoặc vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở.

Theo Báo Tu trẻ